ciekawostki o oliwie,  Oliwa

Jak prawidłowo przechowywać oliwę?

Wracacie z Grecji i dumnie stawiacie na stole przepiękną butelkę z oliwą z oliwek, cenną pamiątkę z wakacji, słusznie nazywaną „płynnym złotem” ze względu na swoje liczne właściwości. Pragniecie cieszyć się jej widokiem, walorami smakowymi i wspomnieniami z wakacji jak najdłużej, ale czy zostawianie oliwy na blacie kuchennym jest bezpieczne?

Dla zachowania charakteru wysokiej jakości oliwy z oliwek extra virgin, kluczową kwestią jest jej odpowiednie przechowywanie. Należy pamiętać, że oliwa podlega naturalnym procesom utleniania, które mogą ulec przyśpieszeniu wskutek wystawienia na światło, wysoką temperaturę czy powietrze. Warto też zwrócić uwagę na to, w czym przechowujemy oliwę, tzn. z jakiego tworzywa jest pojemnik. Zjełczała oliwa ma nieprzyjemny smak i traci swoje prozdrowotne właściwości, aby nasza oliwa jak najdłużej zachowała świeżość, warto zapoznać się z praktykami prawidłowego jej przechowywania.

Termin ważności przed i po otwarciu oliwy

Większość wysokiej jakości oliwy na etykiecie ma podany termin przydatności, który może sięgać do 18 miesięcy, a nawet 2 lat od momentu produkcji. Jednakże należy pamiętać, że oliwa raz otwarta ma już znacznie krótszy termin przydatności. W przypadku oliwy filtrowanej jest to okres 12 miesięcy, pod warunkiem, że będzie przechowywana właściwie. Jeśli oliwa jest niefiltrowana ze względu na zawarte w niej liczne cząsteczki oliwek, które szybciej ulegają utlenieniu i fermentacji, okres ten skraca się,. To, że nasza niefiltrowana oliwa traci na ważności możemy zauważyć po utracie wyrazistego zapachu „skoszonej trawy” oraz zanikaniu wyrazistego zielonego koloru, gdyż z czasem ubożeje w chlorofil.

Świadomy zakup i rodzaj opakowania

Ważne jest chronienie oliwy przed źródłem światła, również sztucznego. Oliwa w supermarketach, często umieszczona na najwyższej półce jest wystawiona na promienie UV i fluorescencyjne, niestety traci wtedy na wartości, gdyż ubywa jej sporych ilości przeciwutleniaczy. Jeśli już kupujecie oliwę z supermarketu, wybierzcie tą schowaną na dolnej półce lub z tyłu, gdyż najprawdopodobniej była najmniej narażona na ekspozycję świetlną.

Dodatkowo zwróćmy uwagę na to by była ona w ciemnym szkle, ceramice, porcelanie lub w puszcze metalowej, kanistrze ze stali nierdzewnej, które absolutnie nie umniejszają jej jakości. Puszki metalowe nie wchodzą w żadną interakcje chemiczną z oliwą, więc śmiało możecie dokonywać zakupów oliwy w tego typu pojemnikach. Nie są one pokryte wewnątrz aluminium, nie szkodzą one zdrowiu, ani nie mają wpływu na smak i zapach oliwy. Są one całkowicie niereaktywnym materiałem, który spełnia unijne wymagania co do przechowywania żywności i producenci tego skrupulatnie przestrzegają. Dodatkowo są doskonałym opakowaniem na bezpieczny transport z Grecji.

Przechowywanie oliwy w tego typu ciemnych, szczelnych puszkach pozwala na zachowanie świeżości i zapobiega utlenianiu się cennych związków antyoksydacyjnych, wrażliwych na promienie UV. Jeśli zakupiliście oliwę w ogromnym kilkulitrowym kanistrze, to zapewne będziecie woleli przelać jego zawartość do mniejszych butelek. Pamiętajcie by były one z ciemnego szkła oraz żeby oba pojemniki szczelnie zakręcić, aby nie zwiększać prawdopodobieństwa utlenienia.

Nie jest zalecane kupowanie i przechowywanie oliwy w plastikowych butelkach typu PET, gdyż te przyśpieszają proces degradacji oliwy i skracają okres przydatności do zaledwie kilku miesięcy. Oliwa z oliwek w plastiku zaczyna zdecydowanie szybciej jełczeć i traci na walorach smakowych. Istnieje również ryzyko, że oliwa wchłonie chlorki poliwinylu z tworzywa sztucznego i utraci swoje zdrowotne właściwości.

Światło, ciepło i tlen – wrogowie oliwy

Jak już wspomniałam światło niszczy właściwości chemiczne, fizyczne i organoleptyczne oliwy. Nie wystawiajmy oliwy na blat kuchenny, nie pozostawiajmy jej na stole, a tym bardziej w oknie, światło dzienne jest dla oliwy zabójcze.

Po otwarciu oliwa powinna być przechowywana w szczelnie zamkniętym naczyniu, w suchym, ciemnym pomieszczeniu lub szafce (ważny jest brak nasłonecznienia), w odpowiedniej temperaturze. Wysoka temperatura nie sprzyja żadnej żywności i to się tyczy również oliwy. Oliwę z oliwek możemy przetrzymywać w  temperaturze pokojowej tj. około 20 °C, ale idealna temperatura to taka w przedziale 10-18ºC, czyli zbliżona do tej z piwnicy. Nie ma potrzeby przechowywania oliwy z oliwek w lodówce, gdyż w przypadku oliwy extra virgin może to wpłynąć na jej smak i zapach. Oliwa schłodzona w lodówce zaczyna gęstnieć, a białe „granulki”, które się w tym czasie wytworzą nie wyglądają zbyt apetycznie na świeżej sałatce.

Zwróćmy uwagę, by nie stała ona w szafce w bezpośrednim sąsiedztwie z lodówką, kuchenką czy piekarnikiem, gdyż one mogą ogrzewać wnętrze mebli, a tym samym naszą oliwę. Również podczas gotowania nie stawiajmy oliwy zbyt blisko źródła ciepła, czyli kuchenki. Pamiętajmy by butelka była wtedy cały czas zakręcona, gdyż oliwa może wchłonąć zapachy unoszące się w naszej kuchni, ma dużą łatwość przyswajania oparów.

Powietrze jest kolejnym nieprzyjacielem oliwy, dlatego należy pamiętać o dokładnym zakręcaniu butelki. Niestety małe, stylowe karafki z lejkiem bez zakrętki nie są idealne, ładnie wyglądają, nasuwają skojarzenia klimatu greckiej tawerny, ale są najkrótszą drogą do zepsucia się oliwy.  Dodatkowo, gdy chcemy uzupełnić karafkę dolewamy świeżą oliwę do starej, która zalega na dnie, możemy wtedy być pewni, że ta stara przyśpieszy proces oksydacji. Zatem zanim ja ponownie uzupełnimy, opróżnijmy starą do ostatniej kropli. Jeśli mimo to upieracie się przy używaniu ulubionej fiolki to pamiętajcie by za każdym razem szczelnie zawinąć jej „dziubek” papierem kuchennym lub folią.

Jako ciekawostkę dodam, że kilka lat temu w całej Grecji wprowadzono zakaz stosowania w tawernach, restauracjach itp. tego typu karafek, na poczet jednorazowych buteleczek… ale Grecy, jak to Grecy bardzo swobodnie interpretują ten przepis, szybko powrócili do starych nawyków.

Jak Grecy przechowują oliwę?

Grecy przechowują swoją domową oliwę w ogromnych plastikowych beczkach (takich, jakie my używamy do kiszenia kapusty), lub olbrzymich metalowych silosach, z których regularnie uzupełniają swoje zapotrzebowanie przelewając do butelek lub takich stołowych konewek na oliwę. Te ogromne pojemniki z reguły są ukryte w chłodnych i mrocznych pomieszczeniach gospodarczych lub przydomowych komórkach. Jeśli będąc w Grecji skusicie się na zakup kilkulitrowego karnistra to warto dodatkowo zaopatrzyć się w specjalną pompkę, która umożliwi dozowanie oliwy, uzupełnianie nią butelek bez zbędnej utraty, tzn. rozlewania cennego produktu.

Podsumowując, bez znaczenia jaką oliwę kupicie, dużą czy małą, w szkle czy w puszce, w sklepie czy bezpośrednio od Greka, pamiętajcie, że oliwa powinna być trzymana z dala od światła, w chłodnym i suchym miejscu, a sam pojemnik powinien być zawsze szczelnie zamknięty.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *